Lezen voor Iedereen is ook dit schooljaar van plan om voor leesplezier voor iedereen te zorgen. Dat doen we door makkelijk te lezen boeken aan te bieden, natuurlijk. Maar ook door tips te geven over hoe je met boeken een hele klas extra leesplezier kan bezorgen. We stellen je DILIT-lezen en DILIT-luisteren voor: twee varianten van een verrassende werkvorm, die voor heel wat animo zorgt. Met dank aan onze leesplezierexperte Janique Vanderstocken (check haar boekenwebsite).
DILIT staat voor Divulgazione lingua Italiana: openbaring/onthulling van de Italiaanse taal. Het is de naam van een bekende Italiaanse talenschool, waar deze methodiek vandaan komt.
Zo werkt het: de docent leest een hoofdstuk uit een boek voor. Dan gaan de cursisten per twee zitten en ze bespreken wat ze gehoord en begrepen hebben. Er zullen heel wat vragen opborrelen en er zal flink gediscussieerd worden.
Als ze uitgepraat zijn, komt er een nieuwe leesronde: de docent leest dezelfde tekst opnieuw. De cursisten/luisteraars zullen nog aandachtiger luisteren, want ze willen de antwoorden op hun vragen horen. Eventueel volgt nog een derde ronde.
Daarna wisselen de lezers van partner. De docent leest opnieuw hetzelfde stukje voor en de cursisten bespreken met hun nieuwe partner.
Let op: de docent helpt niét tijdens de besprekingen. Hij is enkel voorlezer en geeft instructies (“start de bespreking”, “wissel van partner”, “stop met spreken”, “luister goed”, …).
Een docent nt2 probeerde het uit met een van onze boeken:
"Ik probeerde DILIT uit met de makkelijk te lezen versie van Een ontgoocheling van Willem Elsschot. Dit werkte echt heel goed. Ik kon met deze methode probleemloos het eerste fragment van het verhaal meer dan vier keer voorlezen. De sterkere taalniveaus gingen op zoek naar de details en de cursisten met een lager taalniveau profiteerden van de herhaling om ook mee te zijn met het verhaal. Nu vragen de cursisten om zelf om verder te gaan met het verhaal. En met de werkvorm."
Deze werkvorm geeft een heel actieve dynamiek: de cursisten gaan elkaar bevragen en ze gaan discussiëren. Ze zullen heel aandachtig luisteren bij elke luisterronde. Ze willen immers de gaten invullen in wat ze begrijpen van de tekst. Ze willen misschien ook hun gelijk halen bij hun collega.
Mooi is ook dat je zwakkere niveaus bij sterkere niveaus in duo kan zetten. Zo kunnen de sterkere cursisten hun minder sterke collega helpen.
Natuurlijk kan dit ook in leesvorm: DILIT-lezen.
Elke leerling/cursist opent zijn leesboek op een bepaalde pagina. Bijvoorbeeld bij het begin van een hoofdstuk van een boek dat je klasbreed aan het lezen bent.
De docent geeft de klas een afgesproken tijdsspanne om in stilte te lezen. Na het eindsignaal leggen de lezers het boek buiten handbereik (anders gaan ze “piepen”). En dan gaan ze per twee bespreken wat ze gelezen hebben, net als bij DILIT-luisteren.
Ook hier: twee of drie leesrondes, leerkracht helpt niet en eventueel een klassikale nabespreking.
Welke boeken kies je hiervoor? Heel belangrijk is natuurlijk een boek op een taalniveau dat past bij de groep. Voor het DILIT-luisteren mag het taalniveau van de boeken zeker niet te hoog zijn!
Met onze extra makkelijke boeken (Beeldboek, Woordwinst, Een dag in ...) kan je met deze methode een groep beginnende taalleerders al snel prikkelen en uitdagen.
En in de OKAN-klas kan je zo de reeksen Superrr en Mijn Klas introduceren.
Voor DILIT-lezen is mag het misschien iets moeilijker zijn.
De boeken met kortverhalen in makkelijke taal zijn dan natuurlijk zeer geschikt:
Of kies een verhaal uit De Leesstraat.
Je zal zien dat bij de DILIT-methodiek de luisteraars/lezers graag verder zullen willen lezen. Want ze zijn nu heel actief in het verhaal gestapt en zullen nieuwsgierig zijn naar het verdere verhaal.
Voor veel mensen zijn 'gewone' boeken veel te moeilijk. Daarom maakt uitgeverij Lezen voor Iedereen romans en werkboeken in eenvoudig Nederlands. Door een eenvoudigere verhaalstructuur, kortere zinnen, grotere letters, eenvoudigere grammatica en makkelijkere woorden. Zo kunnen jongeren en volwassenen die moeite hebben met lezen opeens wél een boek uitlezen. Dat geeft zelfvertrouwen en brengt het plezier in lezen terug.